Z ulgi IP Box (uprawniającej do zapłaty jedynie 5% podatku) mogą w rocznym rozliczeniu podatkowym skorzystać zarówno osoby fizyczne, płacące podatek PIT, jak i prywatne, czyli składające zeznanie podatkowe CIT.
Głównym warunkiem jest prowadzenie działalności gospodarczej, którą można zaliczyć do kategorii działalności badawczo-rozwojowej (tzw. działalności B+R). Ten typ aktywności zawodowej musi:
odnosić się do badań naukowych lub prac rozwojowych,
być prowadzony systematycznie i w sposób ciągły,
mieć na celu zwiększenie zasobów albo tworzenie nowych rozwiązań za pomocą zasobów już dostępnych.
Kolejnym kryterium IP Box jest wytwarzanie – w związku z działalnością badawczo-rozwojową – kwalifikowanych praw własności intelektualnej (kwalifikowane IP). Zaliczają się do nich między innymi patenty, prawo z rejestracji topografii układu scalonego czy autorskie prawo do programu komputerowego. Możliwość skorzystania z ulgi wymaga także prowadzenia osobnej, szczegółowej ewidencji, uwzględniającej koszty, przychody i dochody/straty wynikające z każdorazowego wyprodukowania kwalifikowanego IP.
Jeśli programista spełnia formalne kryteria, wynikające z ustawy, uprawniające go do 5% podatku, może skorzystać z IP Box niezależnie od formy prowadzonej działalności. Ulga obejmuje w równym stopniu przedsiębiorców, firmy typu software house i spółki oraz osoby działające w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej jako samodzielny programista freelancer. Programiści są uprawnieni do ulgi IP Box szczególnie wtedy, kiedy sprzedają (przenoszą prawa) i udzielają licencji na napisane przez siebie oprogramowanie. Jednak aby zapłacić niższy podatek, program komputerowy musi wynikać z działalności B+R. Ulga NIE odnosi się zatem do rutynowych czynności programistycznych, debugowania ani prostych aplikacji czy programów napisanych w znanych już językach. Do przykładowych działań programistów zaliczanych do prac B+R należą: kreowanie nowych systemów operacyjnych i języków, wykorzystanie innowacyjnych technologii do tworzenia nowych wyszukiwarek oraz budowanie nowych lub wydajniejszych algorytmów z zastosowaniem nowych technik. Sprzedaż efektów tych prac i prowadzenie odpowiedniego wykazu uprawnia programistów do skorzystania z IP Box przy rocznym rozliczeniu podatkowym.
W przypadku działalności software house’ów i samodzielnych programistów ulga IP Box jest szczególnie dyskusyjna. Wynika to z bardzo ogólnej definicji działalności B+R, braku w polskim prawie wyczerpującego wyjaśnienia terminu „autorskie prawo do programu komputerowego” oraz wynikających z tego możliwych rozbieżności interpretacyjnych. Aby mieć pewność, że nasza pracy kwalifikuje się do ulgi IP Box, zaleca się złożenie wniosku o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). Dotychczas wydane interpretacje wskazują, że bez problemu mogą z niej korzystać osoby tworzące nowe technologie i piszące oprogramowanie. Wiele firm programistycznych i freelancerów nie składa jednak takich wniosków ze względu na fakt, iż jest to stosunkowo długa procedura. Tymczasem lepiej uzyskać indywidualną interpretację i złożyć ewentualną korektę do zeznań, niż ryzykować bezprawne użycie ulgi IP Box w naszym rozliczeniu podatkowym. W przypadku interpretacji warto skorzystać z zaprzyjaźnionego doradcy podatkowego, aby nie narazić się na bezpodstawne dyskusje w urzędzie. Taką drogę obraliśmy my – po długich debatach uznaliśmy to za najbezpieczniejszą opcję.